Acteur Porgy Franssen over...

‘We hadden een turbulent verleden op de Toneelschool, met veel drinken en zingen onder de verkeerde ramen’. 

Na jaren keert de voorstelling DOEK! Van scenarioschrijfster Maria Goos terug naar de theaters. Dit keer speelt acteur van naam Porgy Franssen één van de hoofdrollen, Richard, in wie hij zich herkent. ‘Bij mij moest ook alles wijken voor het toneel.’ 

De drama-komedie DOEK! vertelt het verhaal van Richard en Lies, die elkaar nog van de Toneelschool kennen. Destijds hadden ze een oogje op elkaar, maar pas twintig jaar later ontmoeten ze elkaar weer op het toneel. Als acteurs werken ze goed samen, maar daarbuiten zit het destructieve karakter van Richard hen in de weg. Hun onmogelijke liefde staat centraal in het verhaal. Daarnaast is de onderliggende vraag: wat is echt en wat is onecht op het toneel, in de kunst en de liefde? Scenarioschrijfster Maria Goos schreef het stuk oorspronkelijk voor haar toenmalige partner Peter Blok en Loes Luca. In 2011 won ze er de prestigieuze Toneel Publieksprijs mee. Nu is de voorstelling opnieuw te zien in de theaters, met in de hoofdrollen Porgy Franssen als Richard en Liz Snoijink als Lies.
 

Vrouwonvriendelijk

Voor Porgy is het verhaal herkenbaar, vertelt hij. Hij leerde Liz kennen op de Toneelschool in Maastricht, waar ze bevriend raakten. ‘Het stuk gaat erover dat als je ouder wordt, je anders tegen zaken als de liefde aankijkt. Wij hadden natuurlijk ook een turbulent verleden op de Toneelschool, met veel drinken en zingen onder de verkeerde ramen.’ 

In het stuk is Lies verdergegaan met Wouter en woont ze inmiddels in Zuid-Frankrijk (net als Liz Snoijink, red.). Ze komt terug om Richards theaterstuk te redden. Er zijn namelijk twee actrices opgestapt, omdat hij zich vrouwonvriendelijk gedroeg.

In eerste instantie twijfelde Porgy om de rol aan te nemen – hij vroeg zich af of het verhaal wel ‘urgent’ genoeg was. ‘Anders komt het publiek misschien niet.’ Maar het samenspel met Liz, de heerlijke dialogen en het snelle schakelen in het stuk trokken hem over de streep. 

Te modern

Hij is ook blij met de toevoegingen op het oorspronkelijke script. ‘Zo is er een discussie over dames- en herentoiletten die vroeger gescheiden waren en tegenwoordig niet meer. Richard vindt die verandering maar niets. Ook is hij fel tegen vercommercialisering van de kunstsector en vindt hij dat je als acteur absoluut niet in reclames mag spelen. Dan neem je je vak niet serieus.’ 

Sommige situaties in het stuk zijn aangepast. ‘Lies en Richard maken bijvoorbeeld een autoritje in het verhaal en willen dan de weg weten. Tegenwoordig heeft iedereen natuurlijk navigatie, en op een gegeven moment zegt Liz: “Ja, kun je dat ding met die stem pakken?” Dat is typisch de Maria Goos-manier, omdat het noemen van het woord “navigatie” haar dan weer te modern is.’

Denderende Intercity

In het verhaal heeft Richard er alles voor over om een groot acteur te zijn. Porgy herkent zich daarin. ‘Bij mij moest ook alles wijken voor het toneel en acteren. Nu ik 67 ben, kom ik daar een beetje van terug.’ In zijn 45-jarige carrière heeft hij ook weleens gedacht om ermee te stoppen. ‘Vanwege het altijd maar onderweg zijn en de mindere voorstellingen. Maar vooral voor mijn kinderen, die niet altijd genoeg aandacht kregen. Ik zat mijn leven lang op een denderende Intercity.’ 

Een tijdje heeft hij dan ook bewust even geen werk aangenomen. ‘Ik heb hobby’s uitgeprobeerd als zweefvliegen, paragliden en dwarsfluit spelen. Maar je keert uiteindelijk toch altijd terug naar waar je kracht zit, hè. Voor mij is dat acteren. Het heilige vuur daarvoor heeft altijd in mij gebrand. Door te acteren groei ik als mens. En ik heb nog sterk het gevoel dat ik nieuwe dingen wil opzoeken.’ 

Jezelf herhalen

Ter voorbereiding op de rol van Richard heeft Porgy zoals gewoonlijk geen boeken gelezen of films gekeken. ‘Ik laat het gewoon op de vloer ontstaan’. Maar met het stampen van het script is hij ijverig. Zo’n vijf weken voor de repetities begint hij daarmee. Op de wc, op de fiets – overal neemt hij de tekst door. ‘Voor een groot deel blijf je je herhalen als acteur na je 50ste, maar ik merk ook dat er iets nieuws ontstaat. Zo ben ik vrijer geworden in mijn tekstbehandeling.’
Hij hoopt het publiek vooral een leuke avond te bezorgen. ‘Maar om in Richards woorden te spreken: ik hoop dat de mensen de zaal verlaten met de moed om op opnieuw te beginnen, net zoals Richard doet in dit verhaal. Dat ze door het kijken naar dit toneelstuk zo geraakt zijn dat ze iets kunnen veranderen in hun leven.’